Abstract

Deepfakes zijn hyperrealistische maar gefabriceerde video's die zijn gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie. In de context van psychotherapie komen de eerste onderzoeken naar het gebruik van deepfake technologie naar voren, met potentiële toepassingen zoals rouwbegeleiding en behandeling van seksueel geweld-gerelateerd trauma. Dit artikel onderzoekt deze toepassingen vanuit het perspectief van medische ethiek en gezondheidsrecht. Ten eerste vragen we ons af of deepfake therapie echt goede zorg kan zijn. Belangrijke risico's zijn gevaarlijke situaties of 'triggers' voor de patiënt tijdens het verzamelen van gegevens voor het maken van een deepfake, en wanneer deepfake therapie wordt gestart, zijn er risico's van overmatige gehechtheid en vervaging van de werkelijkheid, wat het rouwproces kan bemoeilijken of de perceptie van daders kan veranderen. Therapeuten moeten deze risico's beperken, maar er is meer onderzoek nodig om de doeltreffendheid van deepfake therapie te evalueren voordat het überhaupt kan worden gebruikt. Ten tweede gaan we in op de gevolgen voor de persoon die in de deepfake wordt afgebeeld. We beschrijven hoe het privacy- en portretrecht van toepassing zijn en beargumenteren dat de legitieme belangen van degenen die therapie krijgen zwaarder zouden moeten wegen dan de belangen van de geportretteerden, zolang de therapie een effectieve en 'laatste redmiddel' behandelingsoptie is, onder toezicht van een therapeut staat en de deepfakes zorgvuldig worden behandeld. We stellen specifieke preventieve maatregelen voor die genomen kunnen worden om de privacy van de afgebeelde persoon te beschermen. Tot slot pleiten we voor kwalitatief onderzoek met patiënten en therapeuten om afhankelijkheden en andere onbedoelde gevolgen te onderzoeken. Concluderend: hoewel deepfake therapie veelbelovend is, vereisen de tegenstrijdige belangen en ethisch-juridische complexiteit zorgvuldige overweging en verder onderzoek naast de ontwikkeling en implementatie van deze technologie.